kasparov tutuklandı

Eski Dünya Satranç Şampiyonu ve Putin muhalifi politkacı Kasparov Moskova'da izinsiz bir gösteride yer alırken polis tarafından tutuklandı. Yaklaşık 10 saat gözaltında tutulan Kasparov yaklaşık 20 dolar ceza aldıktan sonra serbest bırakıldı. 2008 yılında yapılacak Devlet Başkanlığı seçimi öncesinda Kasparov keskin muhalif tavrıyla dikkat çekiyor. Satrancı bıraktıktan sonra tüm enerjisini politikaya yoğunlaştıran Kasparov daha önce de satranç tahtası ile bir saldırıya uğramıştı.

satranç eğitimine yönelik akademik çalışmalar

Satranç Eğitimine Yönelik Akademik Çalışmalar

Satranç yaklaşık 50 yılı bulan bir süredir. Rus okullarında ders olarak okutulan ve müfredatın önemli bir parçası olan bir branştır. Satrancın, çocukların problem çözme ve muhakeme yeteneklerine sağladığı katkı birçok ülkede yapılan araştırma ve deneylerle kanıtlanmıştır. Satrancın gerçek önemini ilk fark eden Ruslar olmuştur ve satrancı her yaş grubuna ders olarak okutmuş ve yetenekli oyuncularını geliştirebilmek amacıyla satranç okulları açmışlardır.
Belli bir dönemden sonra Batı Dünyası da satranca hak ettiği itibarı göstermiş, Avrupa’dan sonra ABD ve Kanada da en kapsamlı araştırmaları yaparak satranca eğitim sürecinde saygın bir yer ayırmışlardır.ABD Eğitim eski bakanı Terrel Bell, 1982 yılında yayımlanan kitabının 178 ve 179. sayfalarında “ çocuğunuzun zekasını geliştirmek için uygulayabileceğiniz en iyi ve zevkli yollardan bir tanesi ona satranç öğretmek ve oynamasını sağlamaktır” diyerek ABD’nin eğitimde satranç konusuna gösterdiği hassasiyeti dile getirmiştir.
1973-1974 yıllarında, o zamanki adıyla Zaire’de ( Kongo Demokratik Cumhuriyeti ) Dr. Albert Frank tarafından gerçekleştirilen araştırmaya 16-18 yaş grubundan toplam 92 öğrenci katılmıştır. Çalışma sonunda satranç eğitimi alan deney grubu, idari yetenek, matematik ve sözlü beceride kontrol grubuna oranla daha başarılı oldu. Deney sonunda Frank, satrancın genel zeka, yaratıcılık, muhakeme, hızlı ve doğru kavrama ve şekil-uzay bilgisi üzerinde olumlu etkileri olduğunu saptadı.
1974-1976 Belçika’da Assenede Belediye okulunda gerçekleştirilen çalışmalara 10 yaş grubundan toplam 40 çocuk katıldı. Deney ve kontrol grubu olarak ikiye ayrılan öğrencilere 5. ve 6. sınıfın sonlarında J.Piaget’nin kavrama gelişimi testleri uygulandı ve istatistikler satranç öğrencilerinin lehine çıktı.
1977-1979 yıllarında Hong Kong Çin Üniversitesi öğretim üyelerinden Dr. Yee Wang Fung tarafından üniversitenin sayısal bölümlerinde okuyan öğrenciler üzerinde yapılan deneylerde; satranç eğitimi alan öğrencilerin matematik ve fen testleri sonuçlarında ortalama % 15’lik bir artış sağladıkları saptandı.
1979-1983 yılları arasında ABD’nin Pensilvanya eyaletinde gerçekleştirilen çalışmalarda; satranç eğitimi alan deney grubu, diğer kontrol grupların tümünü düşünsel gelişim programlarında geride bırakmıştır. Araştırmalarda Watson-Glaser ve Torrance test teknikleri kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarının açıklanmasıyla beraber Pensilvanya eyaletinde pilot okullarda satranç dersi uygulaması başlamıştır ve eyalet eğitim kurulu bir satranç eğitim ve geliştirme programı hazırlamıştır.
1979-1983 yılları arasında, bu kez Dr. Robert Ferguson ESEA kod IV-C isimli ve federal olarak desteklenen “ Eleştirel ve Yaratıcı Düşüncenin Satranç Yoluyla Geliştirilmesi “ konulu projeyi hazırlamıştır. Bradford bölgesi okullarından seçilen 7., 8. ve 9. sınıf öğrencilerinin katıldığı deneyin beğımsız değişkenleri; satranca davranışsal yaklaşım, bilgisayar ve teknılojiye yaklaşım ve diğer satranç harici konulara yaklaşım idi. 32 hafta süren çalışmanın ilk bölümünde her gruba belirlenmiş ilgi alanına yönelik haftada bir kez etkinlik dersi verildi.Watson-Glaser eleştirel düşünce testi sonuçları %17.3 ortalama artış ile satranç grubunun birinci olduğunu ortaya koyuyordu. Satranç grubu, başta özgünlük olmak üzere diğer tüm yaratıcılık testlerinde de açık bir farkla birinci oldu. Sonuçların en dikkat çekici olanlarından bir tanesi; satranç grubundaki öğrencilerin akıcı konuşma yeteneklerinin ulusal normların çok üzerinde olmasıydı.
1979-1983 yılları arasında yapılan bir başka araştırma da Venezuela’da idi. “Düşünmeyi Öğrenmek Projesi” isimli çalışma, satrancın zeka seviyesini arttırıp arttırmadığını belirlemeyi hedefliyordu. Araştırmaya tümü 2. sınıf öğrencisi 4266 kız ve erkek çocuğu katıldı. Hemen hemen her sosyo-ekonomik düzeyden ailelerin çocukları bu projede yer aldı. Araştırmalar sonucunda; satrancın metodik bir şekilde öğretilmesiyle küçük yaş gruplarındaki tüm öğrencilerin IQ’sunu arttırdığı belirlendi.
Sonuçlar ışığında, 1988-1989 eğitim-öğretim yılından itibaren Venezuela’daki okullarda satranç dersi verilmeye başlandı. Araştırma Uluslar Arası Satranç Federasyonu’nun (FIDE) raporlarında da yer almaktadır.
1980 yılında Dıanne Horgan “Öğrenmeyi öğretme aracı olarak satranç” isimli çalışmasında 24 ilkokul ve 35 ortaokul-lise öğrencisini denek olarak kullanmıştır. Çalışmanın sonucunda Horgan, çocukların erken yaşlarda satrancı rahatlıkla öğrenebileceğini ve satranç öğrenmenin çocukların zihinsel gelişimine olumlu katkıları olacağını açıklamıştır.
1980-1987 yılları arasında New Jersey Eyalet Üniversitesi Eğitim Fakültesi bünyesinde Wıllıam Levy tarafından yürütülen araştırmalarda, satrancın her yaş grubundaki öğrencilerin (üniversite öğrencileri dahil) özgüvenini arttırdığı ve insanların karar alma süreçlerine olumlu etkileri olduğu saptanmıştır.
1985-1987 yılları arasında Moldova Cumhuriyeti’nin başkenti Kişniyev’de N.F.Talisina tarafından gerçekleştirilen araştırmalarda, satrancın hafıza, hayal gücü, yaratıcı zeka ve ekip çalışmasına yatkınlık üzerinde olumlu etkileri olduğu saptanmıştır. Çalışmalar Moldova Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı tarafından desteklenmiş ve bakanlık raporları arasına girmiştir.
1986 yılında Dr.Robert Ferguson tarafından yürütülen pilot çalışmada satrancın bireysel gelişime; planlı düşünme, analiz, problem ve uyum sağlama üzerinde olumlu etki yaparak katkıda bulunduğu saptanmıştır.
1987-1988 yılları arasında yine Dr. Robert Ferguson tarafından yürütülen bir pilot çalışmaya Pensilvanya’daki taşra okullarından 6. sınıf öğrencileri katılmışlardır. Satrancın muhakeme ve hafızayı geliştirme yönündeki etkilerinin incelendiği araştırmaya katılan çocukların hiçbiri daha satranç öğrenmemiş ve oynamamıştı. Araştırmalar sonucunda; satrancın çocukların sözlü muhakeme ve hafızalarını geliştirdiği açıklandı.
21 eylül 1987 ve 31 mayıs 1988 tarihleri arasında M.J.Ryan okulunda yapılan bir çalışmaya yine hiç satranç bilmeyen 6. sınıf öğrencileri katılmışlar ( 9 erkek ve 5 kız ) ve her gün satranç oynamışlardır, ayrıca haftada 2-3 kez satranç dersi almışlardır. Hafıza, kavrama ve mantıklı düşünme testlerinde ortalamaları 597.786’dan 727.786’ya yükselmiştir. Sözlü ve yazılı muhakemede ise ortalamaları 568.214’den 620.714’e yükselmiştir.
1989-1992 yılları arasında Kanada’nın New Brunswıck Eyaletinde 437 tane 5. sınıf öğrencisinin katıldığı bir çalışma yapıldı. Ders yoğunluğuna göre 3 gruba ayrılan öğrencilerden, en yoğun satranç dersi alan grubun matematikte problem çözmede daha başarılı ortaya çıktı. Bu çalışmayla birlikte New Brunswıck eyaletinde satranç okullarda ders olarak okutulmaya başlandı.
Bir başka çalışma sonunda satranç oynayan 2.-7. sınıflar arasındaki çocukların mantık ve problem çözme testi sonuçlarının bir dönem içinde %62’den %81’e yükseldiği belirtilmiştir.
1990-1992 yılları arasında New York Şehri okullarını kapsayan bir araştırma yapıldı ve satrancın çocukların okuma performansı üzerinde olumlu etkisi olduğu belirlendi. Bu çalışma sonrasında New York şehri okul satranç programı hazırlandı ve kentin tüm okullarında aynı müfredat doğrultusunda satranç dersine başlandı.
1991-1992 okul döneminde Philip Rifner tarafından yönetilen “Satranç oynamak: Ortalama ve ortalama üstü zekalı öğrencilerde problem çözme yeteneği üzerine çalışma” isimli araştırmada; satrancın daha önceden edinilmiş problem çözme yeteneğinin (genellikle matematik derslerinde ) başka alanlara taşınmasında faydalı olduğu saptanmıştır.
1995-1996 okul döneminde ABD’nin Texas Eyaletinde yapılan araştırmaya 5 farklı okuldan toplam112 öğrenci katıldı ( her okuldan ikişer sınıf ). Toplam 127 öğrencilik birde kontrol grubu oluşturuldu. Kontrol grubu normal temel eğitimden geçerken, deney grubu haftada iki kez satranç dersi gördü. Deney grubu muhakeme ve testlerinde kontrol grubuna oranla %12 daha başarılıydı.
1994-1997 yılları arasında yine ABD’nin Texas Eyaletinde gerçekleştirilen araştırmada, 3. ve 5. sınflar arasında satranç kulübüne katılan öğrencilerin okuma ve matematik alanlarında, diğer öğrencilerden iki kat daha fazla gelişim gösterdiği saptanmıştır. Proje Texas Akademik Yetenekleri Değerlendirme Kurulu tarafından desteklenmiş ve çalışmalar sonunda Texas eyaletinde satranç ders olarak okutulmaya ve okullar arası satranç ligleri düzenlenmeye başlanmıştır.Yine bu proje sayesinde satranç Dallas Texas Üniversitesinde ders olarak okutulmaya başlanmıştır.
1997 yılında New York şehri Bronx bölgesi 68 numaralı devlet okulu müdürü Cheryl Coles, bir satranç eğitim programı hazırlattı ve satranç eğitimi alan öğrencilerin bir yıl içinde okuma performansında %11.2, matematik notlarında ise %18.6 artış sağladığını belirtti

görme engellilerin müzik ve satranç alanları

Körler artık bilgisayarın sunduğu imkanlardan yararlanabiliyorlar. Bu bir görme engellinin görenlerin desteğine ihtiyaç duymadan bir işi yapabilmesini ve dolayısıyla meslek sahibi olarak üretime katılmasını sağlıyor. Yazı yazabilmek, kitap, dergi ve gazete okumak, sözlük programları ile tercüme yapmak ve bunun gibi daha bir çok iş bir görme engelli tarafından bilgisayar desteği ile bağımsız olarak yapılabiliyor.Böylece öğrencilik hayatı görme engelliler için kolaylaşırken, avukatlık, yazarlık ve gazetecilik gibi yazımsal boyutu olan bir çok iş yapılabilir hale geliyor. Metin tercümanlığı ve kaset çözümleyiciliği de bu listeye eklenebilir. Ben bu sunumumda görmeyenlerin bilgisayardan müzik ve satranç alanlarında nasıl ve ne amaçla yararlanabilecekleri konularını ele alacağım. 1. Görmeyenlerin Bilgisayardan Müzik alanında YararlanmalarıBilgisayar müzikte iki amaçla kullanılabilir:İlkin bilgisayar çeşitli formatlarda kaydedilmiş müzikleri dinleyebileceğimiz bir araçtır.İkinci olarak da bilgisayardan müzik üretme amacıyla yararlanılabilir.Şimdi bu iki boyutu görme engelliler yönünden bakarak ele alalım:a) Bilgisayarın bir müzik dinleme aracı olarak kullanılmasıBilgisayarlarda çeşitli formatlarda kaydedilmiş müziklerin dinlenilmesi mümkündür.Bunların en yaygın olanları audio CD'leri yani normal müzik setlerinin CD çalıcılarında dinlenilebilen CD kayıtları, mp3 formatı ve midi dosyalarıdır.Bunların dışında da daha bir çok kayıt formu vardırki bunları da bilgisayarla dinlemek mümkündür.Bir görme engelli normal müzik CD'lerini bilgisayarında dinlerken bir müzik setine göre çok avantajlı durumdadır.Çünkü müzik seti kullanıldığında ekranı okumak mümkün olmadığından, görmeyen kullanıcının hangi parçada olduğunu, parçanın adını öğrenmesi için gören birine ihtiyaç duyacağı açıktır. Oysa bilgisayar kullanıldığında görme engelli dinleyici ekran okuyucu yardımıyla bütün bunları görsel desteğe ihtiyaç duymadan yapabildiği gibi kolaylıkla play list yani dinleme listeleri oluşturabilecektir.Aynı imkanlar fazlasıyla mp3 ve midi formatlarında da söz konusudur. Bu yolla görme engellilere radyo stüdyolarında disjokeylik mesleği açılmış olacaktır. Normal bir müzik setiyle sağlanamayacak olan bu kolaylıklar, bir bilgisayar, kaliteli bir ses kartı ve kulaklık yardımıyla görmeyen radyocunun çalışabilmesine olanak verecektir.b) Görme engellilerin bilgisayardan müzik üretmek amacıyla yararlanmalarıBilgisayarda iki tür müzik üretimi söz konusudur;İlkin bir org klavyesi kullanılarak müzik parçalarının arajmanları yapılabilir. İkinci olarak da bilgisayar çok kanallı kayıt yapan bir stüdyo teybi olarak kullanılarak doğal enstrumanlar ve insan sesleri kaydedilerek bir müzik parçası üretilebilir.Şimdi bunları bir görme engellinin görsel katkıya ihtiyacı olmadan nasıl yapacağı konusuyla birlikte ele alalım.b1/ Müzik arajmanları yapmak:Kaset ve CD'lerde dinlediğimiz pop müziği yapımlarının artık neredeyse tamamına yakın bir kısmında bilgisayar kullanılmaktadır. Müziği ve orkestrasyon yapmayı iyi bilen aranjörler, bilgisayar ve org klavyesi yardımıyla tek başlarına bir orkestranın sesini çıkaracak kayıtlar yapmaktadırlar. Bu kayıtlar digital teknolojiyle yapılmanın kolaylıklarını kullanmanın yanı sıra, gelişmiş ses modülleri yardımıyla doğal müzik aletlerinin seslerine çok yakın sonuçlar elde edilmesini de sağlamaktadırlar.İstenildiğinde bu yolla yapılan kayıtların üzerine normal müzik aletiyle ilaveler yapılabilmekte ve insan sesi de en son olarak üzerine şarkıyı okumaktadır. İşte bu anlamda müzik düzenlemeleri ve orkestrasyonlar yapmak bir görme engelli müzisyen için de bilgisayar ve ekran okuyucu yardımıyla mümkün olabilmektedir. Eskiden görmeyen aranjörler bu işleri orgların kendi kayıt imkanlarıyla yapıyorlardı. Ancak orglarda bir ekran okuyucu program olmadığından mutlaka görsel desteğe ihtiyaç duyuyorlardı ve bu da işlerini hem çok zor ve uzun süren bir hale getiriyor, üstelik bağımlılık problemi büyük bir engel oluşturuyordu.Oysa günümüzde bilgisayar ve ekran okuyucu program kullanıldığında bütün bu sıkıntılar çözülmüş olmaktadır. Böylece görmeyenler için önemli bir meslek de gündeme gelmektedir.Arajman yapma konusundaki fiatlar ekonomik anlamda bir görmeyeni geçindirebilecek boyutlardadır.Bu tür kayıtlarda ortaya çıkarılan dosyanın türü midi olarak adlandırılır ve bu çalışma için bilgisayar sisteminin çok kapsamlı olmasına gerek yoktur. İşlemci ve RAM'ın düşük olması hiç bir engel oluşturmamaktadır. Çünkü üretilen dosyalar küçük boyuttadır ve bilgisayara yük bindirmemektedir. Hard disk kapasitesi de önemli değildir. Gereken malzemeler, bir org klavyesi ve bunu bilgisayara bağlayacak midi kit denilen kablodur. Burada üretilen dosya midi mesajlarını içerir. Ses modülünün de kapsamlı olması şart değildir. Creative ses kartlarının sesleriyle de kayıtlar yapılabilir. Profesyonel stüdyolara gidildiğinde aynı dosya çok daha profesyonel modüllere standart olarak uyduğu için problemsizce daha kaliteli seslerle performans elde edilebilmektedir.b2) Çok kanallı bir stüdyo teybi olarak bilgisayar kullanımı:Artık bilgisayarlarda kullanılan özel programlar yardımıyla sanal bir çok kanallı stüdyo teybi elde edilebilmektedir. Bunun için gereken tek unsur bu maksatla yazılmış bir programdır. Bu ekipman sağlandığında bilgisayarla müzik enstrumanları ve insan sesleri ayrı ayrı kanallara kaydedilebilmekte ve önceden yapılan kayıtlar play back olarak dinlenirken yeni kayıtlar ilave edilebilmektedir. Ekran okuyucu programlar iyi ses kartları ile kullanıldığında bu kayıtları yapan programları görsel destek olmadan bir görmeyenin kullanması mümkün olabilmektedir. Bu tür kayıtlarda midi orkestrasyonları yapmanın aksine bilgisayar sisteminin biraz güçlü olması gerekmektedir. Çünkü burada üretilen dosya wav dosyasıdır ve hard disk, RAM ve işlemci olarak iyi bir sistemin mevcut olması sorunsuz çalışılabilmesi için gereklidir.Böyle bir sistemle birlikte mixer ve mikrofon tesisatını birleştiren bir görme engelli bu faaliyet ile hayatını kazanabilir. 2. Görmeyenlerin Satranç Konusunda Bilgisayardan Yararlanmaları:Satranç bir beyin sporudur. Ülkemizde de bir satranç federasyonu mevcuttur. Görmeyenler de Körler spor federasyonu ve kendi spor kulüpleri bünyesinde satranç sporunu yapmaktadırlar. 1999 yılından beri körler Türkiye Satranç Birinciliği resmi olarak düzenlenmektedir. Satranç alanında bilgisayarın iki işlevi vardır;Öncelikle bilgisayar çok iyi bir satranç oyuncusudur ve bu niteliği ile bir satranççının oyun pratiğini arttırması bakımından her zaman hazır bir kuvvetli rakip durumundadır. Gerçekten de artık PC üzerinde çalışan satranç programları usta düzeyinde oyun gücüne sahiptir. Her zaman satranç derneklerine giderek usta oyuncularla oynama ve gelişme imkanı bulamayan amatörler, satranç programları sayesinde günün her saatinde sıkılmayan, yorulmayan bir satranç ustasını evlerinde barındırmak gibi bir imkana bilgisayar kanalıyla sahip olmaktadırlar. Günümüzde dünya şampiyonu Kasparov bile IBM firmasının ürettiği bir bilgisayar sisteminin üzerinde çalışan derin düşünce adlı programa yenilmiştir. Bütün satranç ustaları PC'ler üzerinde çalışan ve makul fiatlarla satılan satranç programlarından yaka silkmektedirler.Satrançta bilgisayarın ikinci desteği öğreticilik boyutunda olmaktadır. Usta oyuncuların katıldığı turnuvalarda oynanan bütün oyunlar bilgisayar ortamında kaydedilerek veri tabanları halinde depolanırlar. Bunlar internette ve satranç programı içeren CD'lerde yayınlanırlar. Bu CD'lerde bilgisayar ortamında kaydedilmiş satranç problemleri ve eğitici sorular yer almaktadır.Bütün bunlar, satrançta ilerlemek isteyen amatör ve profesyonel düzeyde herkesin kullanımına sunulmaktadırlar. Şİmdi görmeyenlerin satranç oynama ve satranç eğitimi alanlarında bilgisayardan nasıl yararlanabilecekleri konusuna göz atalım:a) Bir satranç oyuncusu olarak bilgisayar ve körlerin bundan yararlanmaları:Önceki yıllarda sadece satranç oynayan laptop biçiminde yapılmış bilgisayarlarlara bir ses sistemi eklenerek bu makinaları görmeyenlerin de kullanmaları sağlanıyordu. Bu makinalar hamlelerini ve gereken başka bilgileri sesli olarak anons ettiklerinden görmeyen kullanıcılar da bunlardan yararlanabiliyordu.Bu aletlerin fiatları 150 İngiliz Sterlini cıvarında olup hala üretimleri devam etmektedir. Güçleri günümüzde yaygın olan ve aşağıda ele alacağımız PC üzerinde çalışan satranç programlarından zayıftır.Bilgisayarlarda CD ve multi media teknolojilerinin gelişmesi ile artık PC üzerinde kullanılabilen ve kendiliğinden CD'deki wav dosyaları sayesinde hamlelerini anons edebilen satranç programları gündeme gelmiştir. Uygulamada Chess Master ve Chess Base adlı iki program grubu yaygındır. Bunlardan Chess Master grubundaki programlar satranç oynanırken hem insanın yaptığı hamleyi ve hem de programın yaptığı hamleyi anons etmektedir. Böylece görmeyen kullanıcının bu kuvvetli programlarla oynamaları için hemen hemen bir ekran okuyucu program desteğine ihtiyaçları olmamaktadır.Chess Base firmasının çıkardığı programlar serisi ise sadece makinanın hamlesini anons etmekte, makinaya rakip olan insanın yaptığı hamleleri seslendirmemektedir. Bu nedenle görmeyen satranççı makinaya karşı yaptığı hamleyi klavyeden girdiğinde kendi hamlesinin anonsunu duymadığı için klavyede yazma hatası yaparak yanlış bir hamle girmesi durumunda pozisyonu kontrol edememektedir. Bu sorunun çözülmesinin yolu satranç programını kullanırken bir ekran okuyucu programı da birlikte çalıştırmaktır.Güzel olan şudur ki, Chess Base firmasının yaptığı bu grup programların ekran yapısı ekran okuyucu programlarla rahatlıkla okunabilmektedir.Bu programların dışında internette amatör ve shareware olan daha bir çok program vardır ki bunlar da profesyonel olanlarına göre zayıf olmakla beraber yine de çok iyi düzeyde satranç oynamaktadırlar.Bunlardan en önemlisi Winboard adlı programdır.Jaws For Windows adlı körler için ekran okuyucu program ile Winboard programının uyumlu çalışması konusunda çok güzel bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışma sayesinde Winboard programı Jaws ile beraber kullanıldığında, körlerin çok rahat kullanabilecekleri bir program haline gelmiştir. Şöyleki, program bütün hamleleri, ekrandaki tahtada yer alan taşların yerlerini ver gereken daha bir çok bilgiyi görmeyen kullanıcıya istediği anda sesli olarak ifade etmektedir. Bu program görmeyenlerin en rahat kullanabilecekleri satranç programıdır. Winboard'ın en ilginç özelliklerinden biri de internete bağlanarak dünyanın öbür ucundaki bir rakip ile satranç maçı yapma imkanını vermesidir. Böylece internet turnuvaları düzenlenmektedir ve bu imkandan görmeyen satranççılar da yararlanabilmektedir.b) Görmeyenlerin satranç eğitiminde bilgisayardan yararlanmaları:Bilgisayarın satrancın eğitiminde ne şekilde değerlendirildiğini yukarıda açıklamıştık. Ustaların satranç oyunları, satranç bilmeceleri bilgisayar ortamında kaydedilebilmektedir.Bütün bu eğitici malzemeler text yani yazı formatına dönüştürülebilmektedir.Bu formata dönüştürülen oyunlar, bilmeceler ve ustaların önerilerini, eğitici cümlelerini içeren analizler bilgisayardaki ekran ya da metin okuyucu programlara okutturularak görmeyenlerin hizmetine sunulurlar. Hatta bilgisayar bu bilgileri okurken teybe yapılan kayıtlar görmeyenlerce her yerde bilgisayara gerek olmaksızın teypler yardımı ile okunabilir ve satranç eğitim materiali olarak kullanılabilirler. Daha önce satranç kitapları ve gazetelerle dergilerde yayınlanan oyun, analiz ve bulmaca şeklindeki satranç dökümanları gönüllü okuyuculara okutulmaktaydı ki satranç dökümanlarının özel bir notasyonu içermesi bu konudaki üretimin yavaş olmasına

satranç programları

Satranç Programları
Play Chess Online

Boyut: 11,6 mb
Dil:Türkçe,İngilizce,Fransızca,Almanca v.b
İşletim sistemi: Windows(tümü)
Üretici firma: Chess Base

http://www.tsf.org.tr/ARSIV/PlayChessSetup.exe

Chess Mazes
Boyut: 280 kb
Dil: İngilizce
İşletim sistemi: Windows(tümü)
Üretici Firma:Bart Softhttp://www.bartsoft.com/chesspuzzles/mz_ec.exe

satran terimleri

Satranç Sözlüğü

Açık hat: Üzerinde er bulunmayan dikey. Açarak Şah: Bir taşın oynayarak, diğer bir taşın önünü açarak şah çekmesi. Açmaz: Yerinden kaldırılınca kendi Şahını rakibin atağına açık bırakan bir alet veya bir erin durumunu anlatan deyimdir. Ağır Taşlar: Vezir ve Kaleler. Ağır Parti: Tarafların iki saat civarında zaman aldıkları oyun tarzı.
Aletler: Şah ve erler dışındaki taşlara verilen isim.
Aktif Satranç: Taraflara verilen toplam sürenin 30 dakika olduğu oyunlar. Armageddon: Eleme usulü maçlarda eşitlik bozulmayınca Siyahın 5 Beyazın ise 6 dakika aldığı oyun tarzıdır. Berabere halinde beyaz maçı kaybetmiş sayılır.
Askılı Erler: 4. yatayda olan, diğer erler tarafından desteklenmeyen ve geçer olmayıp yarı açık hatta bulunan yanyana iki ere verilen isim. Bu tanım Steinitz tarafından getirilmiştir.
Ajurne: Oyunun sonra devam edilmek üzere ertelenmesi 1994 yılında satrancı daha hızlandırmak amacıyla bu uygulamaya son verilmiştir.
Ayrık Er: Komşu dikeylerinde aynı renkten başka er bulunmayan er. Azınlık Akını: Er sayısının rakipten az olduğu kanatta bir veya daha fazla er sürüşüyle saldırı düzenlemek.
Bekleme Hamlesi: Taraflardan birinin kendi pozisyonu değişikliğe uğratmayacak bir hamle yapması. Blitz: Bkz Yıldırım oyunu. Boğmaca Matı: Şahın kendi taşlarıyla sıkıştırılması sonucunda At'a yapılan mat Bullet (Kurşun Satranç): ICC’de (bkz ICC) oynanan tarafların sadece 1 dakika aldığı satranç türü.
Broy Yayınevi: Satranç Kitapları serisiyle tanınan yayınevi
Caissa ("Kaisa"): Mitolojide satranç ilahesi. Chessbase: Alman chessbase firmasının ürettiği satranç oyunlarını çeşitli olarak sınıflayan, o­nlara bakmaya ve analiz etmeye yarayan bir program.
Chess Assistant: Rus Convekta firması tarafından üretilen Chessbase benzeri program
Çatal: Bir erin iki taşa karşı aynı anda saldırısı.
Çifte Şah: Bir taşın hareketiyle hem kendisinin hem de önünüğü açtığı taşın şah çekmesi durumu.
Çifte Vuruş: İki tehdit birden yapılması. Çifte tehdit de denebilir.
Çoban Matı: Oyunun ilk hamlelerinde Vezir ve Fil ile f7 ve f2 kareleri üzerinde yapılan mat. Örneğin: 1. e4 e5 2. Fc4 Ac6 3. Vf3 d6?? 4.Vf7 mat Daimi Şah: Sürekli şah veya devamlı şah. Şahlardan birinin rakibin şah tehditlerinden doğru oynanması halinde kurtulamama durumu.Değirmen: Açma şahı kullanarak kurulan taktik bir motif. Değişme: Tarafların taş alıp vermeleri. Diyagonal (çapraz): Yanyana ve aynı renkli kareler.
Diyagram: Satranç konumlarının bir şekilde gösterilmesi.
Döner Turnuva: Turnuvadaki tüm oyuncuların birbiriyle oynadığı turnuva sistemi.
Duble Erler: Bingeç erler. Aynı renkte iki erin bir dikey üzerinde bulunması. ECU: eurochess.org European Chess Union. Avrupa Satranç Birliği.
Elo: Fide’nin uyguladığı rating sistemi.
En Passant ("e.p" "Geçerken"): İlk karesinde bulunan bir Piyonun iki sürülmesi sonrası, yanyana pozisyon elde ettği rakip Piyon tarafından alınabilmesi durumu. Bu hak ilk hamlede kullanılmazsa ilerleyen aşamalarda bir daha o durum için kullanılamaz. Er zinciri: Bir çaprazüzerinde aynı renkten birkaç erin sıralanmasıdır. Örneğin c7, d6, e5, f4 gibi.
Etüd: Taraflardan birinin (genelde beyazlardır)oyunu kazanmak veya beraberliği sağlamak zorunda olduğu özel dizilmiş bir durumdur. Feda: Belli bir amaç uğruna taraflardan birinin sahip olduğu taştan vazgeçmesi. FIDE: www.fide.com Federation International des Echec. Uluslararası Satranç Federasyonu. Fianchetto: Filin büyük çaprazüzerinden gelişmesi. Figür: Taş, alet. Erler haricindeki diğer taşlar için kullanılan ifade. Fischer Satrancı: Erlerin yine ön tarafta olduğu ve gerideki taşların her oyunda farklı konumda dizildiği satranç.
Fischer Saati: Zaman sıkışıklığını engellemek amacıyla her hamlede belli miktar zaman ekleyen saat.
FM: Fide Master, Fide Ustası
Fora: Daha kuvvetli oyuncunun rakibine verdiği materyal avantajı. Gambit: Hızlı gelişim veya başka sebeplerle er veya taş feda edilmesi. Geçer Piyon: İlerleyişi rakip Piyon'larla engellenemeyen Piyon Geri Er: Bir er zincirinde bir başka er tarafından korunulamayan erdir.
Giyotin Sistemi: Tarafların tüm zamanının başta verilen zamanla sınırlı olduğu oyun tarzı. Bu oyun tarzı oyunculara zamanları 2 dakikadan az olduğu zaman uygun konumlarda hakemden berabere talep etmek gibi karışık bazı haklar vermektedir.
GM: Grand Master, Büyükusta
Hafif Taşlar: Filler ve Atlara verilen genel isim.
IM : International Master, Uluslararası Usta.
ICC: Internet Chess Club, www.chessclub.com. Dünyanın önde gelen oyuncularının internette satranç oynadığı adres.
ICCF: Uluslararası Yazışmalı Satranç Federasyonu.
Informator: Yugoslavların 3 ayda bir çıkardığı içinde o dönemlerde oynanmış önemli oyunlar bulunan süreli yayın.
İsviçre Sistemi: Çok sayıda oyuncuların katıldığı turnuvalarda eş puanlı oyuncuları birbiriyle eşlendirme esasına dayalı turnuva sistemi.
İSD: İstanbul Satranç Derneği. 1943 yılında kurulmuş Türkiye’nin en eski satranç derneği
İSEM Çocuk Dergisi: İzmir Satranç Eğitim Merkezi’nin çocuklara yönelik çıkardığı dergi.
İzole Er: Bkz. ayrık er.
J'adoube ("Jadub"): Herhangi bir taşı düzeltirken, oynama zorunluluğunda kalmamak için söylenen söz. Düzeltiyorum anlamına gelir. Kalite: Kale ile hafif bir figür arasındaki kuvvet farkı. Bir hafif aleti rakibin Kalesiyle değişmeye kalite kazanmak denir. Kanat: Satranç tahtası iki kanattan oluşur. Vezirin bulunduğu yarıya Vezir kanadı, Şah'ın bulunduğu yarıya Şah kanadı denir. Knock-out sistem: Eleme usulü satranç turnuvası. Genelde 2 oyun üzerinden maçlar yapılır ve eşitlik halinde süre azaltılarak devam edilir.
Kombinezon: Hamle zorunluluğu içeren ve içinde feda olan hamle serisi. Kompansasyon: Feda edilen taşa karşı elde edilen girişim üstünlüğü.
Konumsal Satranç: Sırf hesaplamaya dayalı değil de uzun vadeli değerlendirmelere dayalı oynanan satranç.
Karşı Saldırı: Saldırıyı savunmadaki tarafın saldırıylala yanıtlaması. Konsültasyon (Danışma) Partileri: Tarafların (veya yalnız bir tarafın) 2-3 kişi tarafından oluşturulduğu oyunlara denir. Taraflar farklı yerlerde bulunurlar ve taşları hareket ettirme şansına sahiptirler. Günümüzün modası bir insanın bir bilgisayar! yardımıyla oynadığı konsultasyon oyunlarıdır. Körleme: Tahtaya bakmadan, notasyon aracılığıyla oynanan oyun. Manevra: Figürleri daha iyi konumlara getirebilmek veya rakip kampta bir takım zayıflıklar yaratmak amacıyla yapılan taş dolandırımına denir. Mat Ağı: Şahın, açık bir yerde, mat tehlikesini içeren kuvvetli hücumlara uğramasıdır. Materyal: Taşlar için kullanılan genel ifade.
Medyan: Turnuva sonunda eş puan ile bitiren oyuncular arasında eşitlik bozma sistemi. Eşit puanla bitiren tüm oyuncuların rakiplerinin puanları en yüksek ve düşük atılmak üzere toplanır. Yüksek katılımlı turnuvalarda en alt ve üstten iki oyuncu da çıkartılabilinir.
Merkez: d4, d5, e4, e5 karelerine verilen ad. Notasyon: Bir oyunun, daha önceden belirlenmiş koordinat kurallarına göre yazılması. Norm: Belli bir başarının FIDE tarafından o­naylanması.
Olimpiyat: İki yılda bir oynanan uluslararası takım dünya birinciliği. 2000 yılında İstanbul’da düzenlenmiştir.
Opozisyon: Oyunsonunda iki şahın özel bir konumda bulunması.PGN: Portable Game Notation. Oyunları izlettiren programlarda kullanılan bir tür notasyon yazma sistemi.
Piyon: ErProblem: Taraflardan birinin mat ettiği düzenlenmiş konumlar.
Rating: Satrançta oyuncuların seviyesini belirleyen puan sistemi.
Saptırma: Taşın savunmadan veya görevinden uzaklaştırılması.Satranç Körlüğü: Açık, basit bir hamlenin oyuncunun gözünden kaçması. Satranç Okulu (www.satrancokulu.com): İnternetteki Türkçe en geniş kapsamlı eğitim ve haber sitesi.
SGM: Satranç Geliştirme Merkezi. 1981 yılında Sertaç Dalkıran tarafından kurulmuştur.
Simultane: Çok masa gösterisi. Bir ustanın pek çok sayıda rakibe karşı aynı zamanda oynamasıdır. Solkoff: Turnuva sonunda eş puan ile bitiren oyuncular arasında eşitlik bozma sistemi. Eş puanla bitiren oyuncuların oynadıkları rakiplerin puanları toplanır.
Sütun: DikeyŞah Çekme: Kış çekme Taşlar: Şah, Vezir, Kale, Fil, At ve erlerin tümünü kaplayan bir deyimdir. Tempo: Bir tempo = bir hamle birimi. Tempo kaybı zaman kaybını ifade etmek için kullanılır. Terfi: Erin (Vezir, Kale, Fil veya At) çıkması.
TSF: Türkiye Satranç Federasyonu. www.tsf.org.tr
Tuşe: Dokunduğu taşı oynama gerekliliği.

özlü sözler

Özlü Sözler
"Satranç hakkında, hayat için çok uzun olduğu söylenir ama bu satrancın değil, hayatın kusurudur." irning Chernev "Satrancın esası onun ne olduğunu düşünmektir." David Bronstein"Satranç tahtası insan zihninin jimnastik salonudur." Pascal "Satranç tahtasında tüm denizlerdekinden daha fazla macera vardır." Pierre Mac Orlan"Satranç zihinsel işkencedir." Kasparov "Kafanız karışıksa, satranç oynayın" Tevis "Hayat satranç için çok kısa" Byron "Kaybeden her zaman hatalıdır." Panov "Satranç insanlık için bir lanettir." H.G.Wells "Satranç analiz sanatıdır." Botvinnik "Beni yenen herkesten nefret ediyorum" Lisa Lane "Satranç Capablanca'nın ana diliydi" Reti "Bırakın mükemmeliyetçiler yazışmalı satranç oynasınlar." Seirawan "İyi oyuncu her zaman şanslıdır." Capablanca "Satrançta kahramanlar yoktur." Cory Evans "Tek bir kötü hamle kırk iyi hamleyi boşa çıkarır." Horowitz "Yaşım arttıkça Piyonlara da daha çok değer vermeye başladım." Keres "Eğer içki çalışan kesimlerin laneti ve çalışmak içen kesimlerin lanetiyse, satranç da düşünen kesimin lanetidir." J. Ross "Piyon vermektense parmak vermeyi tercih ederim" Rueben Fine "En zoru, kazanılmış oyunu kazanmaktır." Em Lasker"Aslında en zoru, kayıp oyunu kazanmaktır." Dr. Dave "Her hatada doğru bir yan vardır." Tartakower "Satrançtaki pişmanlıktan daha büyük bir pişmanlık yoktur." H.G.Wells "Hap almadan dizleriniz tutmuyorsa, satranç oynayamazsınız" Karpov "Tüm satranç ustaları bir körleme oyun oynayabilirler" Kaltanowski (Körleme rekoru sahibi) "Gidişat taktik olunca, bilgisayarların da gidişatı başlar." Hyatt "Morphy büyük olasılıkla tüm dahilerin en büyüğü idi" Fischer "Rakip Şahın kellesi için hiç bir bedel büyük değildir." Koblentz "İki tür feda vardır: doğru olanlar ve benimkiler" Tal"İyi kalpli iseniz satranç oynayamazsınız" Fransız atasözü"Şöhret... Zaten sahibim. Şimdi paraya ihtiyacım var." Yaşlı Steinitz"En iyisi rakip taşları feda etmektir" Tartakower"Atağın birinci şartı: rakibinizin gelişmesine izin vermeyin!" Fine"İyi bir hamle görünce, bekleyin, daha iyisini arayın" Em. Lasker"Satranç akılla oynanır, ellerle değil!" Renaud ve Kahn"İstenilmedik bir pat yaratmak aptallığın zirvesidir." Anonim "Taş kaybetmemek için çok oyun kaybedilmiştir" Tartokower "Hatalar tahtanın her yanında yapılmayı bekleniyorlar." Tartakower "Satranç tahtasında yalan ve iki yüzlülük çok fazla yaşayamaz" Em. Lasker"Neredeyse kesin olarak, oyun teorik açıdan beraberedir" Fischer

satrançta başarının esasları

Satranç ta Başarının Esasları
1975 - Moskova Satranç Turnuvası sırasında, turnuvaya katılan satranççılar üzerinde Profesör Djakov, Petrowsky ve Rudik psikoteknik bir araştırma yapmışlar, satranç oyuncularının aşağıdaki özellikler nedeniyle başarılı olduklarını saptamışlardır.1- İyi sağlık durumu2- Kuvvetli sinirler3- Kendine hakim olmak4- Dikkatini sürekli ve düzenli bir şekilde kullanabilmek5- Dinamik ilişkiler için yetenek6- Ruhi ve zihni bakımdan huzurlu ve ölçülü olmak7- Yüksek derecede zihni gelişme8- Somut düşünce yeteneği9- Objektif düşünme yeteneği10- İyi bir satranç belleği11- Birleştirici düşünce ve hayal gücü12- Kombinezon yeteneği13- İrade disiplini14- Zihni sürati intikal15- Kendine güvenmek (Özgüven

satrancın yararları

Kötü alışkanlıklar edinilmesine engel olur.
- Planlı hareket etmenin önemini ve gerekliliğini kavratır.
-Süratli, doğru ve çabuk düşünebilmeye yardımcı olur, olaylara doğru yorumlarla yaklaşabilme yeteneklerini geliştirir.
- Kişiliği ve karekteri olumlu yönde etkiler ve geliştirir.
-"Kendine güven" duygusu aşılar ve bunu geliştirir.
- Kendi güç ve yeteneklerini daha iyi tanıyarak, bireysel güç ve yetenekleri açığa çıkarmaya ve bireysel doğru kararlar alabilmeye yardımcı olur.
- Dikkatini tek konu üzerinde yoğunlaştırabilme alışkanlığı kazandırır.
-Diğer ders konularının daha iyi anlaşılıp kavramasına yardımcı olur. Bilimselliği ön plana alarak araştırmalar yapmaya yönlendirir.
- Konulara karşı şüpheci yaklaşımı benimsetir, onları ezberci zihniyetten arındırır.
- Kişileri düşünen, araştıran, yargılayan varlıklar haline getirir ve yaratıcılıklarında özgür bırakan bir ortam hazırlar.
- Başarıya ancak ve ancak sistemli ve disiplinli bir çalışmayla varılabileceğini gösterir.
- Mücadeleci bir ruh yapısına sahip olmanın gerekliliğini benimsetir.
- Başarısızlıklar karşısında yılmamayı, başarı için daha da çok çalışmanın gerekli olduğunu öğretir.
- Başarılardan büyük hazlar duyarak daha da başarılı olmaya yönlendirir.
- Yepyeni hedefler göstererek bu yeni hedefler doğrultusunda motivasyon sağlar.
- Kişilerin olumsuz bir yönünü, eksikliğini, veya bir davranış bozukluğunu hızlıca ortaya çıkarır.
- Kurallara uymayı, dostça oynamayı, kaybetmeyi kabullenmeyi, kazananı kutlamayı öğretir.
- Yakın dostluklar kurup daha çok sosyalleşmeye ve sosyal yaşamının zenginleşmesine yardımcı olur.
- Satrancın yararlarını gösteren bütün bu maddeler, Milli Eğitimin de temel amaçlarındandır, Türk Milli Eğitimi’nin öğrenciler tarafından kazanılmasını istediği temel davranışlardır. Bu kadar pozitif etkisi olan bir araç kesinlikle bir 'EĞİTİM ARACI'dır. Yeryüzünde başka hiçbir araç, bu kadar olumlu davranışların hepsini birden bireylere kazandıramaz!
Öyleyse, çocuklarımızın olabildiğince küçük yaştan başlayarak 'Kişilik gelişiminde satrancın pozitif etkilerinden yararlanma’ amaçlanmalı, çocuklarımızın olumlu davranışlar sergilemelerini sağlamaya çalışmalı bu amaç bir 'görev' olarak benimsenmelidir.

görme engellilerin satranç eğitimi hakkında

Günümüzde engelliler ve özel olarak görmeyenler alanında spor faaliyetinden bahsedildiğinde ilk akla gelen, satranç olmaktadır. Bunun nedeni satrancın öncelikle bir beyin sporu olması ve sabit bir şekilde bir satranç tahtası başında oynanmasıdır. Bu husus görme engellinin spor yaparken ortaya çıkarabileceği fiziksel harekete dayalı zorlukları baştan ortadan kaldırmaktadır. Satrancın bir özelliği de, görme engellilerin görenlerle birlikte katılabilecekleri ve yapabilecekleri sınırlı sayıdaki spor alanlarından biri ve hatta en başta geleni olmasıdır. Gerektirdiği ekipman açısından da satranç kör sporları arasında en kolay ve ucuz olanıdır. Diğer alanlarda özel salonlar ve parkurlar yada giysiler ve rehberler gerekirken, satrançta temel olarak bir kabartma tahtanın bulunması yeterlidir. Körler satrancımızın tarihine kısa bakış: Ülkemizde bu alandaki ilk faaliyetler 1980'li yılların başlarında İstanbulda Regder adlı bir körler derneği bünyesinde küçük turnuvalar ve kurs çalışmaları olarak başlamıştır. 1994 yılında Altı Nokta Körler Derneği İstanbul Şubesinin etkinlik kazanmasıyla birlikte, bu dernek çevresinde toplanan kör satranççılar derneğin sınırlı desteği ile kendi aralarında yada görenlerin katılımıyla çeşitli turnuvalar düzenlemeğe başlamışlardır. Ancak tahmin edileceği üzere bu etkinlikler özellikle Devlet desteği olmadığından maddi açıdan yeterli kaynak bulunamadığı için sınırlı katılımla ve düzensiz periotlarda gerçekleşen faaliyetler biçiminde ortaya çıkmıştır. 1999 yılında Türkiye Engelliler Spor Federasyonunun körler alanına ilk defa el atması ve ilk Türkiye Şampiyonasını düzenlemesine kadar bu gidişat aynen devam etmiştir. Bu tarihten itibaren konuya devletin el atması ile daha düzenli ve periodik turnuvalar yapılmaya başlanmıştır. Türkiye birinciliğinde ilk sıraları alan oyuncuların yurt dışındaki turnuvalara gönderilmeleri, özellikle İstanbul ve Ankarada kurulan görme engellilere ait spor kulüpleri bünyesinde değerli hocaların gönüllü destekleri ile gerçekleştirilen dersler bu alandaki kayda değer çalışmalar olarak tarihe geçmiştir. Bu arada bazı vakıf ve özel kuruluşlar zaman zaman düzenledikleri turnuvalarla kör satrancındaki ivmenin artmasına katkıda bulunmuşlardır. Tüm bu gelişmelere karşın ülkemizde bu alanda henüz işin çok başında bulunulmaktadır. Uluslar arası temaslar şunu göstermiştirki, Satrancın normal olarak gelişmiş olduğu doğu bloku ülkeleri bir yana bırakılacak olsa bile Almanya, İspanya ve İngiltere gibi batı ülkelerinde de körler satrancı bir hayli yol kat etmiştir. Örneğin Almanyada Körler satrranç birliği 1951 yılında faaliyete geçmiştir. İngilterede Braille Cheess Association uzun yıllardır faaliyet göstermekte, hatta yazışmalı turnuvalar bile organize etmektedir. Bu ülkelerde kabartma takım, kabartma satranç saati ve kaset yada kaset ve kabartma satranç kitapları kör satranççıların kolayca ulaşabileceği materyal haline gelmiştir. Bu arada Uluslar Arası Körler Satranç Birliği (IBCA) kurulmuş ve yaklaşık elli yıldır körler arası satranç olimpiadları, Dünya şampiyonası ve benzeri turnuvaları organize etmektedir. Ülkemiz bir kaç yıl önce bu kuruluşa üye olmuştur. Bizde neler yapılabilir? Ülkemiz bu alanda gerek yöneticisi ile gerek sporcusu ile gerekse spor kulüpleri ve antrenörleri ile hem çok isteklidir hem de iyi bir potansiyele sahiptir. Önemli olan bu unsurları bir araya getirmek ve gerekli motivasyonu o­nlara vermektir. Bu işin temeli her alanda olduğu gibi eğitimdir. Bunu da ikiye ayırarak ele almak gerekir. Öncelikle hiç satranç bilmeyen yeni sporcuların satranç öğrenmelerine yönelik eğitimin verilmesi ikinci olarakta halen bu oyunu oynayıp ta geliştirme aşamasında olanların ilerlemelerine katkıda bulunacak eğitimin verilmesi ele alınmalıdır. Yeni başlayan oyuncuların yeri muhtemelen körler okullarıdır. Ülkemizde o­n o­n iki tane körler okulu bulunmaktadır. Buralarda okuyan kör çocuklar satranç sporu için önemli bir potansiyel oluşturmaktadır. o­nlara temel satranç bilgilerinin verilmesi başlangıç için önemlidir. Bu aşamada elbette önemli bir nokta bu çocuklara kabartma satranç takımı teyminidir. Okullarda bu takımların yeteri kadar bulundurulmasının yanı sıra bu oyuna hevesli olanların şahsına birer kabartma satranç takımı verilmesi şarttır. Bu aşamadaki öğrencilerin satranç kitaplarını takip edebilmesi bakımından temel oyun kurallarını, hamlelerin kaydedilmesini ve diagramların yazılmasını anlatan bir kabartma satranç klavuzunun yazılması ve körler okullarında bulundurulması gerekmektedir. Bu konuda Görme Engelliler Milli Takımı oyuncularından Selim Altınok ve Kerim Altınok'un bir çalışması bulunmaktadır. Bu kitap halen hazırlanma aşamasındadır. Gelişmiş düzeydeki oyuncuların durumu: Bu durumdaki sporcular için daha farklı ve özel bir eğitim programı izlenmelidir. Öncelikle Hoca eşliğinde haftalık düzenli bir çalışma programı yapılmalıdır. Bu programı desteklemek üzere kasetlere okutulmuş analizli oyunlar, konbinezon ve etüt çözümlemeleri gibi teorik kaynakların bulunması gereklidir. Açılış ve oyun sonuna ilişkin kitapların da bantlara okutulması önem arz etmektedir. Bu sayede sporcular hocadan aldıkları dersin yanı sıra evlerinde kendi kendilerine çalışma ve ilerleme imkanı bulabileceklerdir. Bu aşamadaki oyuncuların kabartma takım ve kabartma saat ihtiyaçları çözümlenmeli, kendilerine katılacakları turnuvalarda kolaylıkla kullanmaları yönünden gerekirse birer kabartma satranç saati verilmelidir. Pratik yapma gereksiniminin karşılanması: Satranç her ne kadar teorik çalışmanın önemli olduğu bir sportif alan ise de en az o­nun kadar pratik deneyime de dayanan bir oyundur. Teorik çalışmaların tahta başında yapılacak uygulama ile desteklenmesi masada dayanıklılığın sağlanması da çok önemlidir. Bizim satranççılarımızın önemli bir eksiği uluslar arası turnuvalarda ortaya çıkmıştır. Daha iyi teorik birikimimize rağmen turnuva eksikliği nedeniyle milli satranççılarımız üstün pozisyona geçtikleri partileri kaybetmişlerdir. Bu durum oyunları izleyen antrenörlerimiz tarafından tespit ve teşhis edilmiştir. Bu eksikliğin giderilmesi için görme engelli oyuncuların kendi aralarında ve özellikle görenlerle birlikte daha çok turnuvalara katılmaları ve daha çok maç yapmaları gereklidir. Ülkemizde her yıl periodik olarak özellikle yaz aylarında bir çok açık kuvvetli turnuva düzenlenmektedir. Türkiye birinciliklerinde ilk o­n hatta o­nbeş içine giren görme engellilerin bulundukları illere yakın bu tip gören turnuvalarına gönderilmeleri oldukça düşük maliyetlerine karşın çok yararlı olacaktır. Örneğin Her yıl yapılan Çanak kale Troya Festivali açık turnuvasının otobüsle ulaşım, konaklama ve yeme-içme giderleri kişi başına ortalama yüz yirmi beş dolar tutmaktadır. Böylesi turnuvalara oyuncularımızı katmak hem düşük maliyetleri nedeniyle kolay olacak, hem de bir çok güçlü satranççı ile birlikte bir turnuvaya katılma olanağı sağlayacaktır. Bu ortamlarda görme engelli oyuncular özel ilgi görmekte ve tüm oyunları gören ustalarca izlenerek analiz edilebilmektedir. Bu boyutu ile görmez sporcular için aynı zamanda iyi bir kamp niteliği de arz etmektedir. Milli takım Kamplarının düzenlenmesi: Önemli uluslararası turnuvalardan önce görme engelli satranççıların motivasyon ve hazırlık açısından en az bir hafta yada o­nar günlük kampa alınmalarında yarar vardır. Kamp ortamında teorik ve pratik çalışmalarını tamamlamanın yanı sıra turnuva havasına uyum sağlama ve takım disiplini gibi önemli sportif konularda gerekli çalışmalar da yapılabilir

satrancı meslek edinenler

A
Michael Adams (İngiltere, 1971– )
Simen Agdestein (Norveç, 1967– )
Semyon Alapin, (Letonya 1856–1923)
Alexander Alekhine (Rusya, 1892–1946)
Viswanathan Anand (Hindistan, 1969– )
Adolf Anderssen (Almanya, 1818–1879)
Ulf Andersson (İsveç, 1951– )
Yuri Averbakh (Rusya, 1922– )
Suat Atalık(Türkiye-Bosna-Hersek 1964)
Lev Alburt(ABD 1945)

B
Etienne Bacrot (Fransa, 1983– )
Evgeny Bareev (Rusya, 1966– )
Alexander Beliavsky (Ukrayna, Slovenya, 1953– )
Joel Benjamin (ABD, 1964– )
Pal Benko (ABD, 1928– )
Hans Berliner (ABD, 1929– )
Henry Bird (İngiltere, 1830–1908)
Arthur Bisguier (ABD, 1929– )
Joseph Henry Blackburne (İngiltere, 1841–1924)
Efim Bogoljubov (Ukrayna, 1889–1952)
Isaac Boleslavsky (SSCB, 1919–1977)
Mikhail Botvinnik (SSCB, 1911–1995)
Gyula Breyer (Macaristan, 1893–1921)
David Bronstein (Rusya, 1924– )
Walter Browne (ABD, 1949– )

C [değiştir]
Jose Raul Capablanca (Küba, 1888–1942)
Magnus Carlsen (Norveç, 1990– )
Maia Chiburdanidze (SSCB, 1961– )
Mikhail Chigorin (Rusya, 1850 - 1908)
Larry Christiansen (ABD, 1956– )
Pia Cramling (İsveç, 1963– )

D
Alexey Dreev (Rusya, 1969– )
Oldrich Duras (Çekoslovakya, 1882–1957)

E
Erich Eliskases (Almanya, Arjantin, 1913–1997)
Max Euwe (Hollanda, 1901–1981)
Larry Evans (ABD, 1932– )

F
Salo Flohr (Çekoslovakya, 1908–1983)
Reuben Fine (ABD, 1914–1993)
Bobby Fischer (ABD, 1943– )

G
Nona Gaprindashvili (Gürcistan, SSCB, 1941– )
Boris Gelfand (Belarus, SSCB, İsrail, 1968– )
Efim Geller (SSCB, 1925–1998)
Florin Gheorghiu (Romanya, 1944– )
Svetozar Gligoric (Yugoslavya, 1923– )
Harry Golombek (İngiltere, 1911–1994)
Ernst Grünfeld (Avusturya, 1893–1962)
Boris Gulko (SSCB, ABD, 1947–)

H [değiştir
Vlastimil Hort (Çekoslovakya, Almanya, 1944– )
Robert Hübner (Almanya, 1948– )

I [değiştir]
Vassily Ivanchuk (Ukrayna, 1969– )
Borislav Ivkov (Yugoslavya, 1933– )

J [değiştir]
David Janowski (Polonya, Fransa 1868–1927)

K [değiştir]
Gata Kamsky (Rusya, ABD, 1974– )
Sergey Karjakin (Ukrayna)
Anatoly Karpov (Rusya, 1951– )
Gary Kasparov(Rusya, 1963– )
Lubomir Kavalek (Çekoslovakya, US, 1943– )
Rustam Kasımdzhanov (Özbekistan, 1979– )
Raymond Keene (İngiltere, 1948– )
Paul Keres (Estonya, 1916–1975)
Alexander Khalifman (Rusya, 1966– )
Viktor Korchnoi (Rusya, İsviçre, 1931– )
Alexandra Kosteniuk (Rusya, 1984– )
Alexander Kotov (SSCB, 1913–1981)
Vladimir Kramnik (Rusya, 1975– )

L [değiştir]
Bent Larsen (Danimarka, 1935– )
Edward Lasker (Almanya, ABD, 1885–1981)
Emanuel Lasker (Almanya, ABD, 1868–1941)
Joel Lautier (Fransa, 1973– )
Péter Lékó (Macaristan, 1979– )
Andrei Lilienthal (Macaristan, Rusya, 1911– )
Ljubomir Ljubojevic (Yugoslavya, 1950– )
William Lombardy (ABD, 1937– )
Ruy López de Segura (İspanya, c.1530 – c.1580)
Luis Ramirez Lucena (İspanya, c.1465 – c.1530)

M [değiştir]
Geza Maroczy (Macaristan, 1870–1951)
Frank Marshall (ABD, 1877–1944)
Henrique Mecking (Brezilya, 1952–)
Jacques Mieses (Almanya, İngiltere 1865–1954)
Tony Miles (İngiltere, 1955–2001)
Alexander Morozevich (Rusya, 1977–)
Paul Morphy (ABD, 1837–1884)

N [değiştir]
Miguel Najdorf (Arjantin, 1910–1997)
Rashid Nezhmetdinov (Rusya, 1912–1974)
Aaron Nimzowitsch (Latvia, 1886–1935)
John Nunn (İngiltere, 1955– )

O [değiştir]
Fridrik Olafsson (İzlanda, 1935– )

P [değiştir]
Tigran Petrosian (Ermenistan, SSCB, 1929–1984)
François-André Danican Philidor (Fransa, 1726–1795)
Harry Nelson Pillsbury (ABD, 1872–1906)
Judit Polgar (Macaristan, 1976– )
Susan Polgar (Macaristan, ABD, 1969– )
Zsófia Polgár (Macaristan, İsrail, 1974– )
Ruslan Ponomariov (Ukrayna, 1983– )
Lajos Portisch (Macaristan, 1937– )

R [değiştir]
Timur Radjabov (Azerbaycan, 1987– )
Samuel Reshevsky (Poland, ABD, 1911–1992)
Richard Réti (Çekoslovakya, 1889–1929)
Akiba Rubinstein (Polonya, 1882–1961)

S [değiştir]
Carl Schlechter (Avusturya, 1874–1918)
Yasser Seirawan (Suriye, ABD, 1960– )
Alexei Shirov (Latvia, İspanya, 1972– )
Nigel Short (İngiltere, 1965– )
Vasily Smyslov (Rusya, 1921– )
Ivan Sokolov (Yugoslavya, Netherlands, 1968– )
Boris Spassky (Rusya, Fransa, 1937– )
Jon Speelman (İngiltere, 1956– )
Howard Staunton (İngiltere, 1810–1874)
Leonid Stein (SSCB, 1934–1973)
Wilhelm Steinitz (Avusturya, ABD, 1836–1900)
Nevzat Süer (Türkiye)
Peter Svidler (Rusya, 1976– )
Suat soylu Türkiye 1960 - 2410 ELO

T [değiştir]
Mark Taimanov (Rusya, 1926– )
Mikhail Tal (Latvia, SSCB, 1936– 1992)
Siegbert Tarrasch (Almanya, 1862–1934)
Ksawery Tartakower (Polonya, Fransa, 1887–1956)
Jan Timman (Hollanda, 1951– )
Veselin Topalov (Bulgaristan, 1975– )

U [değiştir]
Wolfgang Unzicker (Almanya, 1925– )

V [değiştir]
Milan Vidmar (Slovenya, 1885–1962)

Y [değiştir]
Artur Yusupov (Rusya, Almanya, 1960– )

Z [değiştir]
Eugene Znosko-Borovsky (Rusya, Fransa 1884–1954)
Johannes Zukertort (Polonya, 1842–1888)

Satranç oyuncusu ünlüler [değiştir]
Bu kişiler başka alanlarda ünlü olup, satranca da meraklı olmalarıyla bilinirler.
Woody Allen
Humphrey Bogart
Napolyon Bonapart
John Cage
Lewis Carroll
Charlemagne
Ray Charles
Marcel Duchamp
Albert Einstein
Paul Erdös
Leonhard Euler
Richard Feynman
Benjamin Franklin
Carl Friedrich Gauss
Thomas Jefferson
Stanley Kubrick
Papa Leo XIII
Lennox Lewis
Abraham de Moivre
Vladimir Nabokov (Rus yazar)
Alexander Puşkin (Rus yazar)
Sergei Prokofiev (Rus besteci)
Nathan Sharansky
Sting
Josip Broz Tito
Lev Tolstoy
George Washington
John Wayne

satrancı meslek edinenler

A
Michael Adams (İngiltere, 1971– )
Simen Agdestein (Norveç, 1967– )
Semyon Alapin, (Letonya 1856–1923)
Alexander Alekhine (Rusya, 1892–1946)
Viswanathan Anand (Hindistan, 1969– )
Adolf Anderssen (Almanya, 1818–1879)
Ulf Andersson (İsveç, 1951– )
Yuri Averbakh (Rusya, 1922– )
Suat Atalık(Türkiye-Bosna-Hersek 1964)
Lev Alburt(ABD 1945)

B
Etienne Bacrot (Fransa, 1983– )
Evgeny Bareev (Rusya, 1966– )
Alexander Beliavsky (Ukrayna, Slovenya, 1953– )
Joel Benjamin (ABD, 1964– )
Pal Benko (ABD, 1928– )
Hans Berliner (ABD, 1929– )
Henry Bird (İngiltere, 1830–1908)
Arthur Bisguier (ABD, 1929– )
Joseph Henry Blackburne (İngiltere, 1841–1924)
Efim Bogoljubov (Ukrayna, 1889–1952)
Isaac Boleslavsky (SSCB, 1919–1977)
Mikhail Botvinnik (SSCB, 1911–1995)
Gyula Breyer (Macaristan, 1893–1921)
David Bronstein (Rusya, 1924– )
Walter Browne (ABD, 1949– )

C [değiştir]
Jose Raul Capablanca (Küba, 1888–1942)
Magnus Carlsen (Norveç, 1990– )
Maia Chiburdanidze (SSCB, 1961– )
Mikhail Chigorin (Rusya, 1850 - 1908)
Larry Christiansen (ABD, 1956– )
Pia Cramling (İsveç, 1963– )

D
Alexey Dreev (Rusya, 1969– )
Oldrich Duras (Çekoslovakya, 1882–1957)

E
Erich Eliskases (Almanya, Arjantin, 1913–1997)
Max Euwe (Hollanda, 1901–1981)
Larry Evans (ABD, 1932– )

F
Salo Flohr (Çekoslovakya, 1908–1983)
Reuben Fine (ABD, 1914–1993)
Bobby Fischer (ABD, 1943– )

G
Nona Gaprindashvili (Gürcistan, SSCB, 1941– )
Boris Gelfand (Belarus, SSCB, İsrail, 1968– )
Efim Geller (SSCB, 1925–1998)
Florin Gheorghiu (Romanya, 1944– )
Svetozar Gligoric (Yugoslavya, 1923– )
Harry Golombek (İngiltere, 1911–1994)
Ernst Grünfeld (Avusturya, 1893–1962)
Boris Gulko (SSCB, ABD, 1947–)

H [değiştir
Vlastimil Hort (Çekoslovakya, Almanya, 1944– )
Robert Hübner (Almanya, 1948– )

I [değiştir]
Vassily Ivanchuk (Ukrayna, 1969– )
Borislav Ivkov (Yugoslavya, 1933– )

J [değiştir]
David Janowski (Polonya, Fransa 1868–1927)

K [değiştir]
Gata Kamsky (Rusya, ABD, 1974– )
Sergey Karjakin (Ukrayna)
Anatoly Karpov (Rusya, 1951– )
Gary Kasparov(Rusya, 1963– )
Lubomir Kavalek (Çekoslovakya, US, 1943– )
Rustam Kasımdzhanov (Özbekistan, 1979– )
Raymond Keene (İngiltere, 1948– )
Paul Keres (Estonya, 1916–1975)
Alexander Khalifman (Rusya, 1966– )
Viktor Korchnoi (Rusya, İsviçre, 1931– )
Alexandra Kosteniuk (Rusya, 1984– )
Alexander Kotov (SSCB, 1913–1981)
Vladimir Kramnik (Rusya, 1975– )

L [değiştir]
Bent Larsen (Danimarka, 1935– )
Edward Lasker (Almanya, ABD, 1885–1981)
Emanuel Lasker (Almanya, ABD, 1868–1941)
Joel Lautier (Fransa, 1973– )
Péter Lékó (Macaristan, 1979– )
Andrei Lilienthal (Macaristan, Rusya, 1911– )
Ljubomir Ljubojevic (Yugoslavya, 1950– )
William Lombardy (ABD, 1937– )
Ruy López de Segura (İspanya, c.1530 – c.1580)
Luis Ramirez Lucena (İspanya, c.1465 – c.1530)

M [değiştir]
Geza Maroczy (Macaristan, 1870–1951)
Frank Marshall (ABD, 1877–1944)
Henrique Mecking (Brezilya, 1952–)
Jacques Mieses (Almanya, İngiltere 1865–1954)
Tony Miles (İngiltere, 1955–2001)
Alexander Morozevich (Rusya, 1977–)
Paul Morphy (ABD, 1837–1884)

N [değiştir]
Miguel Najdorf (Arjantin, 1910–1997)
Rashid Nezhmetdinov (Rusya, 1912–1974)
Aaron Nimzowitsch (Latvia, 1886–1935)
John Nunn (İngiltere, 1955– )

O [değiştir]
Fridrik Olafsson (İzlanda, 1935– )

P [değiştir]
Tigran Petrosian (Ermenistan, SSCB, 1929–1984)
François-André Danican Philidor (Fransa, 1726–1795)
Harry Nelson Pillsbury (ABD, 1872–1906)
Judit Polgar (Macaristan, 1976– )
Susan Polgar (Macaristan, ABD, 1969– )
Zsófia Polgár (Macaristan, İsrail, 1974– )
Ruslan Ponomariov (Ukrayna, 1983– )
Lajos Portisch (Macaristan, 1937– )

R [değiştir]
Timur Radjabov (Azerbaycan, 1987– )
Samuel Reshevsky (Poland, ABD, 1911–1992)
Richard Réti (Çekoslovakya, 1889–1929)
Akiba Rubinstein (Polonya, 1882–1961)

S [değiştir]
Carl Schlechter (Avusturya, 1874–1918)
Yasser Seirawan (Suriye, ABD, 1960– )
Alexei Shirov (Latvia, İspanya, 1972– )
Nigel Short (İngiltere, 1965– )
Vasily Smyslov (Rusya, 1921– )
Ivan Sokolov (Yugoslavya, Netherlands, 1968– )
Boris Spassky (Rusya, Fransa, 1937– )
Jon Speelman (İngiltere, 1956– )
Howard Staunton (İngiltere, 1810–1874)
Leonid Stein (SSCB, 1934–1973)
Wilhelm Steinitz (Avusturya, ABD, 1836–1900)
Nevzat Süer (Türkiye)
Peter Svidler (Rusya, 1976– )
Suat soylu Türkiye 1960 - 2410 ELO

T [değiştir]
Mark Taimanov (Rusya, 1926– )
Mikhail Tal (Latvia, SSCB, 1936– 1992)
Siegbert Tarrasch (Almanya, 1862–1934)
Ksawery Tartakower (Polonya, Fransa, 1887–1956)
Jan Timman (Hollanda, 1951– )
Veselin Topalov (Bulgaristan, 1975– )

U [değiştir]
Wolfgang Unzicker (Almanya, 1925– )

V [değiştir]
Milan Vidmar (Slovenya, 1885–1962)

Y [değiştir]
Artur Yusupov (Rusya, Almanya, 1960– )

Z [değiştir]
Eugene Znosko-Borovsky (Rusya, Fransa 1884–1954)
Johannes Zukertort (Polonya, 1842–1888)

Satranç oyuncusu ünlüler [değiştir]
Bu kişiler başka alanlarda ünlü olup, satranca da meraklı olmalarıyla bilinirler.
Woody Allen
Humphrey Bogart
Napolyon Bonapart
John Cage
Lewis Carroll
Charlemagne
Ray Charles
Marcel Duchamp
Albert Einstein
Paul Erdös
Leonhard Euler
Richard Feynman
Benjamin Franklin
Carl Friedrich Gauss
Thomas Jefferson
Stanley Kubrick
Papa Leo XIII
Lennox Lewis
Abraham de Moivre
Vladimir Nabokov (Rus yazar)
Alexander Puşkin (Rus yazar)
Sergei Prokofiev (Rus besteci)
Nathan Sharansky
Sting
Josip Broz Tito
Lev Tolstoy
George Washington
John Wayne